W przeciętnych warunkach sukcesja ma charakter autotroficzny. Oznacza to, że rozwój przebiega od biocenoz prostszych do bardziej złożonych dzięki przewadze akumulacji własnej (wynikającej z produktywności fotoautotrofów). W takich biocenozachprodukcja pierwotna brutto jest większa od zużycia energii na utrzymanie całego układu. Sukcesja autotroficzna trwa dopóty, dopóki wartość przyrostu biomasyautotrofów przeważa kosztami oddychania (respiracji) całego układu. Do sukcesji heterotroficznej dochodzi tylko w bardzo specyficznych warunkach: gdy niemożliwa lub bardzo ograniczona jest aktywność autotrofów.